Η λέξη πρωτεΐνη προέρχεται από την ελληνική λέξη «protos», που σημαίνει πρώτο στοιχείο, αποδίδοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο που παίζει σε σημαντικές λειτουργίες του οργανισμού. Οι πρωτεΐνες είναι απαραίτητα στοιχεία για την ανάπτυξη και την επιδιόρθωση, την καλή λειτουργία και τη δομή όλων των ζωντανών κυττάρων.

Τα δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών είναι τα αμινοξέα. Υπάρχουν περίπου είκοσι διαφορετικά αμινοξέα που απαντώνται σε φυτά και ζώα. Κάθε είδος, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, έχει τις δικές του χαρακτηριστικές πρωτεΐνες.

Τα αμινοξέα ταξινομούνται στα απαραίτητα που δεν μπορούν να παραχθούν κατά τη διάρκεια του μεταβολισμού από το σώμα και συνεπώς πρέπει να παρέχονται από τη διατροφή μας και στα μη απαραίτητα, τα αμινοξέα που μπορούν να παραχθούν ενδογενώς στο σώμα από άλλες πρωτεΐνες.

Οκτώ αμινοξέα, η λευκίνη, η ισολευκίνη, η βαλίνη, η θρεονίνη, η μεθειονίνη, η φαινυλαλανίνη, η τρυπτοφάνη και η λυσίνη θεωρούνται απαραίτητα για τους ενήλικες.

Όταν μία πρωτεΐνη περιέχει τα απαραίτητα αμινοξέα στη σωστή αναλογία που χρειάζεται ο άνθρωπος, λέμε ότι έχει υψηλή βιολογική αξία.

Πρωτεΐνη ορού γάλακτος

Η πρωτεΐνη ορού γάλακτος είναι ένα μείγμα πρωτεϊνών απομονωμένων από ορό γάλακτος, δηλαδή, το υγρό μέρος του γάλακτος που διαχωρίζεται κατά την παραγωγή του τυριού. Το γάλα περιέχει δύο κύριους τύπους πρωτεϊνών: την καζεΐνη (80%) και τον ορό γάλακτος (20%).

Αφού διαχωριστεί κατά την παραγωγή του τυριού, ο ορός γάλακτος περνάει από διάφορα στάδια επεξεργασίας για να γίνει αυτό που ονομάζουμε ΄΄πρωτεΐνη ορού γάλακτος’’, μία σκόνη που αξιοποιείται σε διάφορα τρόφιμα.

Η πρωτεΐνη ορού γάλακτος περιέχει ένα ευρύ φάσμα απαραίτητων αμινοξέων, τα οποία απορροφώνται με γρήγορο ρυθμό. Πολυάριθμες μελέτες υποστηρίζουν ότι μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της δύναμης, στην ενίσχυση της μυϊκής μάζας και στην απώλεια του σωματικού λίπους. Ωστόσο, ο ορός γάλακτος δεν περιέχει μόνο πρωτεΐνη, αλλά και διάφορα θρεπτικά συστατικά, όπως υδατάνθρακες και μέταλλα.

Αποτελεί έναν εύκολο και δημοφιλή τρόπο για την αύξηση της ημερήσιας προσλαμβανόμενης ποσότητας της πρωτεΐνης, ιδιαίτερα από όσους αθλούνται και προσέχουν τη διατροφή τους.

Τύποι πρωτεΐνης ορού γάλακτος

Υπάρχουν διάφοροι τύποι πρωτεΐνης ορού γάλακτος. Η κύρια διαφορά τους έγκειται στον τρόπο επεξεργασίας τους.

  • Συμπυκνωμένη (concentrate): Περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη περίπου70-80%. Περιέχει μικρές ποσότητες υδατανθράκων και λίπους ενώ διαθέτει καλή γεύση.
  • Απομονωμένη (isolate): Περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη 90% ή υψηλότερη. Περιέχει ελάχιστες ποσότητες λακτόζης και λίπους και είναι καλύτερα αφομοιώσιμη.
  • Υδρολυμένη (hydrolyzed): Πρωτεΐνη που έχει διασπαστεί σε μικρότερα μόρια με τη μορφή δι-πεπτιδίων, τρι-πεπτιδίων και ελεύθερων αμινοξέων, έτσι ώστε να απορροφάται γρηγορότερα και καλύτερα.

Η συμπυκνωμένη μορφή πρωτεΐνης ορού γάλακτος είναι η πιο κοινή και συχνά χρησιμοποιούμενη, καθότι διατηρεί και άλλα θρεπτικά στοιχεία που βρίσκονται φυσικά στον ορό γάλακτος, ενώ έχει καλύτερη γεύση συγκριτικά με τις δύο άλλες μορφές. Αν ο στόχος είναι η υψηλότερη και καθαρότερη μορφή πρωτεΐνης, τότε η απομονωμένη και η υδρολυμένη αποτελούν τις καλύτερες επιλογές.

Τα οφέλη της πρωτεΐνης ορού γάλακτος

Ο κυριότερος ρόλος των πρωτεϊνών είναι η ενίσχυση και η διατήρηση της μυϊκής μάζας. Αυτό επιτυγχάνει η πρωτεΐνη ορού γάλακτος, καθώς:

  • Παρέχει αμινοξέα ως δομικά στοιχεία για τη μυϊκή ανάπτυξη.
  • Αυξάνει την απελευθέρωση ορμονών που μπορούν να διεγείρουν την ανάπτυξη των μυών, όπως η ινσουλίνη.
  • Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε λευκίνη, ένα αμινοξύ που διεγείρει τη σύνθεση των πρωτεϊνών.
  • Απορροφάται και αξιοποιείται πολύ γρήγορα σε σύγκριση με άλλους τύπους πρωτεϊνών (π.χ. από σόγια).

Επίσης, δημιουργεί το αίσθημα του κορεσμού και προάγει την απώλεια βάρους, αφού:

  • Είναι το μακροθρεπτικό συστατικό που μας χορταίνει
  • Αυξάνει την ημερήσια κατανάλωση ενέργειας (καύση θερμίδων)
  • Σε συνδυασμό με άσκηση με βάρη, βοηθά στην απώλεια λίπους και την αύξηση του μυϊκού ιστού.
  • Συμβάλλει στον έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, οπότε η κατανάλωσή της μειώνει τις λιγούρες και τα τσιμπολογήματα.

Ανάλογα με τις ανάγκες σας, μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα σε προϊόντα που περιέχουν συμπυκνωμένη, απομονωμένη, υδρολυμένη πρωτεΐνη γάλακτος ή και μείγμα αυτών. Προτιμήστε προϊόντα που παρέχουν υψηλό ποσοστό πρωτεΐνης, σε εύπεπτη μορφή, με καλή διαλυτότητα, όσο το δυνατόν λιγότερα πρόσθετα και φυσικές γεύσεις.

Γράφει η επιστημονική ομάδα της Vitamins Academy

protinomena_title

100% πρωτεΐνη ορού γάλακτος

Από μίγμα συμπυκνωμένης, απομονωμένης και υδρολυμένης πρωτεΐνης για μεγαλύτερη απόδοση και καλύτερη απορρόφηση, με φυσική γεύση σοκολάτα..

Βιβλιογραφία

  • Ha, M. B. Zemel (2003) Functional properties of whey, whey components, and essential amino acids: mechanisms underlying health benefits for active people (review), The Journal of Nutritional Biochemistry, 14, 5, 251-258, https://doi.org/10.1016/S0955-2863(03)00030-5
  • Hulmi, J. J., Lockwood, C. M., & Stout, J. R. (2010) Effect of protein/essential amino acids and resistance training on skeletal muscle hypertrophy: A case for whey protein, Nutrition & metabolism, 7, 51, doi: 10.1186/1743-7075-7-51
  • Salehi et al. (2012) The insulinogenic effect of whey protein is partially mediated by a direct effect of amino acids and GIP on β-cells, Nutrition & Metabolism, 9(1), 48, doi:10.1186/1743-7075-9-48
  • Blomstrand et al. (2006) Branched-Chain Amino Acids Activate Key Enzymes in Protein Synthesis after Physical Exercise, The Journal of Nutrition, 136, 1 (2006), 269S–273S, https://doi.org/10.1093/jn/136.1.269S
  • Boirie et al. (1997) Slow and fast dietary proteins differently modulate postprandial protein accretion, Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 94, 26: 14930-5.
  • https://www.healthline.com/nutrition/whey-protein-101#types (Τελευταία πρόσβαση: 18/02/19)